Upcycling

Hieronder hoop ik je te inspireren met voorbeelden van mijn eigen upcycle projecten!

 

Fijne feestdagen met deze upcycle feestjurk

Tijd om de feestjurken weer uit de kast te halen en kijken of ze nog passen. Mijn dochter wilde een nieuwe feestjurk omdat de oude te klein geworden was. Samen op zoek gegaan naar restjes stof die geschikt zijn voor een feestjurk en deze 2 kleuren heeft ze gekozen. Roze geweven stof voor het bovenstukje en een stretch velours lapje waar nog net een rokgedeelte uit kon. Een oude rits had ik ook nog uit een kapotte rok ooit gesloopt, bleef alleen nog een mooi glitterbandje over om het geheel compleet te maken. Een meter niet zo duurzaam synthetisch band is de enige concessie die ik gedaan heb.

Op naar een circulaire kledingbranche!

Net als ik met mijn blog bezig ben, lees ik de krantenkop in Trouw vandaag ‘De verbeterplannen van de kledingindustrie schieten nog steeds tekort’. In 2016 hebben een aantal bedrijven binnen de textielbranche afspraken vastgelegd in het Convenant Duurzame Kleding en Textiel, om sociale, ecologische en economische verbeteringen te bewerkstelligen binnen de branche. 4 jaar na de ramp in Rana Plaza heeft nog maar 18% van de ondertekenaars een concreet plan, op sociaal gebied is er dus nog een wereld te winnen. Maar ik wilde het vandaag hebben over de ecologische verbeteringen die gaande zijn, en dan vooral een positief verhaal.

Wat is circulair textiel?

Bij circulair textiel wordt al in het ontwerp rekening gehouden dat het product hergebruikt kan worden, er is een systeem om het te recyclen en het is gemaakt van gerecycled materiaal. Meestal lukt het nog niet om textiel zonder kwaliteitsverlies als grondstof her te gebruiken, en moet er nieuwe grondstof bijgemengd worden om voldoende kwaliteit vezels te krijgen. Er zijn volop innovaties binnen de textielbranche gaande om dit proces te verbeteren. En dat is nodig ook want jaarlijks wordt er in Nederland zo’n 255 kiloton textiel afgedankt. Zo’n 61% daarvan verdwijnt jaarlijks in een ‘landfill’ of wordt verbrandt. Tel daarbij op de groeiende consumptie door groeiende bevolking en de slechtere kwaliteit van kleding en het zal helder zijn dat we er nog lang niet zijn.

Verrassende vondsten in de kledingcontainer

Om dat percentage van 61% omlaag te krijgen moet er dus meer textiel naar de kledingcontainer. Textiel ja, en niet de rare vondsten die ze bij Humana of Leger des Heils doen als een varkenskop, dode vos of pistool. Er zijn nog steeds veel misverstanden over wat er in de textielbak kan. Alle textiel die schoon is, is geschikt voor de kledingbak. Er blijken wel wat misverstanden hierover te bestaan. Dus ook handdoeken, versleten kleding en schoenen bijvoorbeeld (klik hier voor een volledige lijst met wat er in mag). Wat niet meer voor de tweedehands markt geschikt is wordt nl. poetslap of wordt vervezeld en dient als grondstof voor o.a. bankvullingen en tapijten. Zo kun je je kapotte spijkerbroeken terugvinden in sommige autobekleding.

Recyclen, hoe gaat dat?

Al het ingezamelde textiel wordt gesorteerd en gerecycled;

  • Allereerst wordt handmatig het textiel gesorteerd in soms wel 400 verschillende soorten, van ‘2de hands modieus genoeg’ tot ‘poetslap’
  • Mechanisch sorteren: met infrarood licht wordt het textiel gescheiden per grondstofsoort zoals katoen, polyester, wol.
  • Mechanische recycling: verwijderen van ritsen, knopen e.d. en daarna vervezelen. Dit proces zorgt meestal voor een downcycle, een vermindering van kwaliteit.
  • Chemische recycling: door een chemisch proces worden de grondstoffen gescheiden en zonder kwaliteitsverlies weer als grondstof inzetbaar
  • Uiteindelijk blijft maar 5-8% onbruikbaar afval over

Veel methodes zijn nog volop in ontwikkeling om de kwaliteit van de herwonnen grondstof te verbeteren en het proces te optimaliseren.

Voorbeelden van gerecyclede producten

Positieve ontwikkelingen dus die hoopvol stemmen. Waarbij consuminderen toch nog altijd beter is dan kopen. Voor degenen die toch iets nieuws willen aanschaffen, hier een selectie duurzame winkels/merken die gerecycled materiaal gebruiken:

  • Bright loops; Nederlands kledingmerk van wollen truien van 100% gerecyclede wol. Hergebruik zonder extra water of kleurstoffen, dichtbij geproduceerd.
  • VanHulley; boxershorts gemaakt van je eigen oude overhemd in een mvo-atelier.
  • Piñatex; De schoenen van Piñatex worden geproduceerd van ananasleer door het Portugese merk NAE Vegan (No Animal Exploitation). NAE is 100% diervriendelijk. Ze gebruiken o.a. kurk, gerecycled PET en faux-suède van eco-microvezel.
  • Komodo; De schoenzolen bij Komodo worden gemaakt van gerecycled rubber van autobanden. En de kleding wordt gemaakt van eco-stoffen zoals bamboe, hennep en biologisch katoen en wordt volledig fair trade geproduceerd.
  • Résiste et Rêve; Nederlands modemerk waar ze gebruik maken van milieuvriendelijke materialen, zoals gerecycled denim, GOTS gercertificeerd organisch katoen, gerecycled PET en gerecycled polyester, veganistisch leer en Tencel.
  • Ignore; truien van gerecyclede denim. Wordt verkocht door Wolf & Storm, een Nederlandse kledingwinkel die duurzame, biologische en/of vegan kleding verkoopt.
  • Tinka Blu; Zwemkleding gemaakt van OEKO-TEX 100 gecertificeerd en gerecycled of recyclebaar materiaal.

Tevreden klant

Een klant kwam langs met een tas vol jurkjes en jasjes. Voor d’r dochter en haarzelf heb ik een en ander geupcycled met hier het resultaat. De 2 jasjes waren net genoeg voor een meidenrokje en de jurken zijn omgetoverd in een kussensloop, damesrok en kinderjurk. Zo leuk als iemand de waarde van kleding inziet en deze duurzame oplossing kiest om z’n kledingkast aan te vullen.

Sinterklaas cape

Wat is er nu leuker dan een zelfgemaakt kadootje in de schoen? Ik heb voor de kleuterklassen op school een Sinterklaas cape gemaakt. Met een oude bankbekleding van rood fluweel en een gouden bandje erop is het al snel leuk om je mee te verkleden. Heel eenvoudig zelf te maken, daarom hier een korte werkbeschrijving. De cape is d.m.v. een koordje (halsbies) dicht te knopen. En heb je zelf geen rode stof? Kom maar langs, er is nog genoeg stof over!

Gordijnen upcyclen

Mijn dochter wilde nieuwe gordijnen en toevallig lagen er bij de tweedehands winkel 2 passende ecru katoenen gordijnen. Niet bijzonder en al wat vuilig aan de bovenkant. Maar daar weet ik wel raad mee! Ik had nog wat rode textielverf in huis, alleen de paarse verf erbij gekocht. En toen kon ik aan de slag met emmers, pollepel, takels om de zware natte gordijnen in de garage aan op te hangen etc.. En zie hier het resultaat.

Wil je weten hoe ik dat gedaan heb? Klik dan op onderstaande foto om de diashow (nogmaals) te starten met uitleg.

Gehaakte schouderpas op t-shirt

Restjes garen en een restje tricot van een oud shirt. Na wat probeersels met haken, stofjes en kleuren is dit het resultaat. De bloemetjes haken in ca. 4 verschillende vormen en groottes is nog niet zo moeilijk maar daarna was het wel lastig om ze aan elkaar te krijgen. Ik heb ze op een ‘patroon’ gespeld en vervolgens met lossen aan elkaar gehaakt. Zo wist ik dat het zou gaan passen. Nadat de schouderpas af was en het shirt zover in elkaar gestikt zat heb ik beide aan elkaar gestikt met een zigzag. Voor de split nog wat er tussengehaakt en voilà; een heerlijk zomershirt en ook nog leuk voor een feestje.

Vest verlengen

Met het wassen wil katoenen stof nog wel eens korter worden. Maar omdat het verder nog een heerlijk vest is ben ik een oplossing gaan bedenken. In mijn lappenkast vond ik nog een oude sweater met blauwe strepen. Deze heb ik in schuine banen tussen de voor- en achterpanden gezet. De rits was daarna uiteraard te kort geworden voor dit vest. Maar ook daar heb ik een zilveren rits voor gevonden, die ooit in een fleece-vest gezeten heeft.

Voorbeeld webwinkel

Mijn nicht Marguerita Suddaby had de eer om de eerste bestelling van mijn webwinkel te mogen ontvangen. Op haar blog Marstyle.nl schreef ze daarover een leuk stukje: “Upcycling: mijn miskopen werden leuke outfits voor de meisjes”.

Van deze oude kleding, zoals een broek met koffievlek, een vaal geworden jurk en een Bavariajurk, maakte ik twee setjes voor haar dochters. Een blauwe tricot broek met top gevoerd met de bloemenjurk, en een kniebroek en shirt van de Bavariajurk. En je ziet, de meiden waren er erg blij mee! Op haar site vind je nog veel meer foto’s van de gemaakte kleding.

Opbergbakjes

Deze opbergbakjes zijn altijd handig voor haarspeldjes, toiletartikelen, garenklosjes etc.. Ik maak ze tijdens mijn workshops regelmatig met beginners, dus jij kan het ook! Als je maar stevige stof gebruikt of desnoods dubbele lagen stof blijven ze goed recht staan. Bij deze zwarte bakjes heb ik er plastic in verwerkt van een oude bungalowtent (de raampjes). Het andere bakje is gevoerd met een oude moltondeken als tussenlaag, als je ‘m omslaat geeft dat extra stevigheid.

Oplaadzakken voor tablet en/of mobiel

Ook zo’n last van rondslingerende oplaadsnoeren? Ik was het zat en maakte van oude spijkerbroeken een oplaadzak… een wat? Ja, ik noem het maar een oplaadzak, waar je al je snoertjes voor, na en tijdens het opladen in kan stoppen, maar ook je tablet en telefoon zelf natuurlijk. Je hangt ‘m onder een stopcontact aan een haakje of aan de oplaadstekker zelf terwijl deze aan het opladen is. Opgeruimd staat netjes 🙂

Poncho van restjes

Ik heb zoveel restjes garen in mijn kist dat het tijd werd om weer eens iets ervan te gebruiken. Mijn dochter wilde graag een poncho, dus een leuke selectie kleurtjes gemaakt en maar gewoon begonnen met haken… O nee, eerst een gebreide versie gemaakt, afgekeurd, weer uitgehaald en toen begonnen met haken. Zo is het gegaan!

Fleece trui pimpen

Ik heb met wat geduld en veel plezier van een oversized fleece trui en korte stukjes garen een nieuwe trui gefabriceerd. Ik kreeg een zak met mooie kleurtjes garen, maar allemaal korte stukjes. Deze heb ik aan elkaar geknoopt en er een schouderstuk van gehaakt. Door mijn haakwerk regelmatig op een patroon te leggen en een paar keer uit te halen en opnieuw te beginnen, ontstond uiteindelijk de goede vorm schouder. Daarna de rest van de trui uit fleece geknipt en het geheel in elkaar gestikt op de naaimachine.

Boro boro

Huh, wat, Boro? Boro, letterlijk lap of vod in het Japans, is een patchwork-techniek afgeleid van de uitdrukking ‘boro boro’. Dat de schoonheid viert in iets dat vervallen, gerepareerd of gerafeld is. Het recyclen van textiel heeft een lange geschiedenis in Japan. Al in de 17e eeuw werd in katoenen indigo stoffen nieuw leven geblazen d.m.v. diverse stiktechnieken.

Vind je het ook zonde om die heerlijk zittende spijkerbroek weg te doen, ga dan lekker een avondje op de bank met naald en draad aan de slag en je kunt ‘m meteen weer aan.

Super etui met 3 ritsen

Voor Sinterklaas moest er weer wat verzonnen worden. Met deze supergrote etui heb ik ook mezelf een cadeau gedaan. De pennen en potlodenrommel behoort tot de verleden tijd! De etui is opgebouwd uit 3 vakken met aan de ritsen nog een extra buideltje. Aan de buitenkant heb ik een restje tafelzeil gebruikt en binnenin resten katoen, zoals een oude dekbedhoes. Alleen het elastiek is nieuw. De ritsen van 70 cm lang, komen van 2 jassen en 1 slaapzak. De Hema-applicatie heb ik van een oude spijkerbroek gehaald.

Binnenin met elastiek tunneltjes gemaakt voor de stiften en potloden. In het derde vak zitten van stof 2 vakjes voor de puntenslijper en gum en een derde envelopvakje voor ‘geheime’ briefjes. Verder nog een paspelzak gemaakt waar een notitieblokje ingeschoven kan worden.

Voor de versteviging heb ik stevig karton (bijv. de achterkant van een schetsboek) gebruikt, dit zit tussen 2 lagen stof ingenaaid. Alles bij elkaar een lastig klusje met de ritsen, karton, biesjes e.d. maar de superblije reactie van mijn dochter was goud waard 🙂

Trui met geruite mouwen

Deze ruit heb ik al heel lang en heeft al als voering in een trui gezeten, maar het blijft een mooie zachte stof waar ik ooit nog iets mee wilde doen. Nu kreeg ik van een tante een oude zachte trui. Te zacht en behaaglijk om weg te doen, maar een beetje vaal aan het worden en veel te ruim. Ik zag wel een goed koppel in deze twee, dus aan de slag. De vale gesleten boorden van de trui er afgeknipt. Uit de mouwen boorden en een kraag geknipt en alles samengevoegd tot een nieuw fris geheel!